ΠΑΝΕΛ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ

Όλες οι συνήθεις πηγές θερμότητας και φωτός μεταδίδουν την ενέργεια της θέρμανσης ακτινοβολώντας την στον χώρο. Για παράδειγμα, ακόμη και μια συνηθισμένη λάμπα πυράκτωσης σαν αυτές που χρησιμοποιούσαμε μέχρι πρόσφατα για φωτισμό, εκμπέμπει περίπου το 90% της ενέργειάς της μέσω ακτινοβολίας (με ένα μεγάλο ποσοστό από αυτή να είναι υπέρυθρη). Ακριβώς έτσι λειτουργούν και τα πανελ υπερυθρων.

Ξεκινάω με αυτό τον τρόπο για να τονίσω ότι όταν ακούμε υπερυθρη “ακτινοβολια”, δεν πρέπει να φανταζόμαστε κάποια εξωτική, νέα, ή επικίνδυνη τεχνολογία, ούτε κάποια βλαβερή ακτινοβολια. Είναι όπως το φως, μια φυσιολογική ακτινοβολια την οποία δέχεται ο άνθρωπος χωρίς προβλήματα. Είναι απλά ένας φυσικός τρόπος που μεταδίδεται η θερμότητα.

Παρακάτω θα αναλύσουμε τα πανελ υπερυθρων (πανελ υπερυθρης ακτινοβολιας ή υπέρυθρης θέρμανσης) σε σχέση με άλλα μέσα θέρμανσης που χρησιμοποιούν ρεύμα. Το γεγονός ότι τα πανελ υπερυθρων είναι πάνελ χαμηλής ισχύος, δημιουργεί μια υποψία μήπως συμφέρουν ιδιαίτερα σε συνδυασμό με φωτοβολταικα (π.χ. σωματα υπερυθρων και net metering) όπως θα δούμε παρακάτω.

ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΜΕ ΚΑΛΟΡΙΦΕΡ

Το κλασικό σύστημα με τα γνωστά μας σώματα καλοριφέρ, μεταδίδει θερμότητα με δύο τρόπους:

• κυρίως μέσω της κίνησης του αέρα (convection – ο αέρας περνά δίπλα στο καλοριφέρ, ζεσταίνεται και επιστρέφει στο χώρο πιο ζεστός) και
• λιγότερο μέσω ακτινοβολίας (radiation – που ακτινοβολεί δηλαδή θερμότητα ζεσταίνοντας απ΄ ευθείας τα αντικείμενα και τα σώματα που βρίσκονται μπροστά του).

ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΜΕ ΑΕΡΟΘΕΡΜΑ ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΠΟΜΠΟΥΣ

Τα αερόθερμα θερμαίνουν το χώρο γύρω μας κυρίως μέσα από την κίνηση του αέρα που ζεσταίνεται και επιστρέφει στο χώρο.

Οι θερμοπομποί αντίστοιχα, θερμαίνουν κυρίως με ακτινοβολία της θερμότητας στο χώρο, υπάρχουν όμως αρκετοί τύποι θερμοπομπών. Κατηγοριοποιούνται από το μήκος κύματος της ακτινοβολίας θερμότητας (από μικρό έως μεγάλο μήκος κύματος). Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν π.χ. οι γνωστές θερμάστρες αλογόνου. Το χαρακτηριστικό της κατηγορίας αυτής με βραχύ μήκος κύματος είναι ότι τα θερμαντικά σώματα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία αναπτύσσουν μεγάλη θερμοκρασία στην επιφάνειά τους ενώ ταυτόχρονα εκπέμπουν φως (π.χ. τα πάνελ ή οι λάμπες στα ταχυφαγεία που κρατάνε ζεστά τα φαγητά ή στα ψητοπωλεία δίπλα στη σούβλα του γύρου).

ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΜΕ ΠΑΝΕΛ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ

Εδώ δεν θα εξετάσουμε τους παραπάνω θερμοπομπούς, αλλά τα πάνελ υπερυθρων (πανελ υπερυθρης ακτινοβολιας ή υπερυθρης θερμανσης) τα οποία ανήκουν στην 3η κατηγορία, δηλαδή εκπέμπουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους με τη μορφή υπερυθρων σε μεγάλο μήκος κύματος, χωρίς εκπομπή φωτός και με χαμηλές θερμοκρασίες επιφάνειας (γι΄ αυτό και αυτά τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης είναι χαμηλής ισχύος, με χαμηλότερη ωριαία κατανάλωση ρεύματος).

Τα πάνελ υπερυθρων  λοιπόν, ζεσταίνουν όχι τον αέρα αλλά τα αντικείμενα και τους ανθρώπους που βρίσκονται μπροστά τους, όπως π.χ. κάνει η φωτιά (τζάκι), ή ο ήλιος (αλλά χωρίς την βλαβερή ακτινοβολία UV του ήλιου). Δεν ζεσταίνουν δηλαδή άμεσα τον αέρα όπως τα αερόθερμα ή τα καλοριφέρ (με τα πάνελ υπερύθρων, ο αέρας ζεσταίνεται σε δεύτερη φάση από την επαφή του με τα αντικείμενα και τους τοίχους που πρώτα ζεστάθηκαν από τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης).

Αν και στο εξωτερικό, κυρίως στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, τα πανελ υπερυθρης θερμανσης είναι γνωστά εδώ και αρκετά χρόνια, στην Ελλάδα έγιναν γνωστά μόλις πρόσφατα λόγω της ιδιαίτερα δύσκολης οικονομικής κατάστασης και της μεγάλης αύξησης στην τιμή του πετρελαίου.

Αναμενόμενο ήταν λοιπόν να εμφανιστούν και πολλοί άσχετοι έμποροι, οι οποίοι είδαν την ευκαιρία και άρχισαν να διαφημίζουν την …πραμάτια τους με υπερβολές, ασχετοσύνη, ημιμάθεια και κάθε λογής κόλπο του marketing, με σκοπό να πουλήσουν αδιαφορώντας για την σωστή και υπεύθυνη ενημέρωση των πελατών τους. Θα βρείτε φυσικά και επιχειρηματίες οι οποίοι διαθέτουν τα πανελ υπερυθρων με υπεύθυνη ενημέρωση προς τους πελάτες τους.

Εγώ θα προσπερνούσα όσους για παράδειγμα υποστηρίζουν ότι τα πανελ υπερυθρων:

• Εξοικονομούν έως ΧΧ% σε σχέση με το καλοριφέρ, ή το αέριο ή τα αερόθερμα (δεν είναι τόσο …απλό).
• Ότι …θεραπεύουν ασθένειες όπως το άσθμα ή τα αρθριτικά ή την υψηλή πίεση!
• Ότι τα δικά τους πάνελ είναι τα φθηνότερα στον κόσμο (και κινέζικα και με ψεύτικες πιστοποιήσεις και επικίνδυνα για ηλεκτροπληξία)!
• Ότι τα πανελ υπερυθρων είναι φιλικότερα προς το περιβάλλον (ξεχνώντας ότι στην Ελλάδα το ρεύμα παράγεται προς το παρόν με τρόπο λιγότερο φιλικό προς το περιβάλλον).
• Προσοχή και στην τιμή: Τα υπερβολικά φθηνά (και συνήθως ασιατικής προέλευσης) πάνελ, μπορεί να είναι απλά μια αντίσταση πίσω από ένα μεταλλικό πάνελ! Δηλαδή ούτε σωστό υπέρυθρο, ούτε όμως – έστω – σωστή ηλεκτρική …θερμάστρα.

Με πολύ μεγάλη επιφύλαξη πρέπει να βλέπετε και τις αναγραφές που είναι σχετικές με τα …τετραγωνικά μέτρα που καλύπτει ένα πάνελ υπερύθρων. Σχεδόν όλοι οι έμποροι υπερβάλλουν παρουσιάζοντας υπερβολικά νούμερα για να σας πείσουν να αγοράσετε, μόνο και μόνο για να ανακαλύψετε σύντομα ότι πρέπει να αγοράσετε άλλα τόσα! Παρακάτω η αλήθεια…

Η αλήθεια είναι η εξής:

Τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης δεν βλάπτουν την υγεία (εφόσον φυσικά είναι πιστοποιημένα και τηρούνται οι οδηγίες τοποθέτησης και χρήσης). Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι συνηθισμένος στην υπέρυθρη θέρμανση εξ΄ αιτίας του ήλιου, οπότε δέχεται ευχάριστα και τη θέρμανση από τα υπέρυθρα πάνελ:

Heat waves propagate from infrared heaters in the same way as the radiation from the sun, and up to 30% of this short-wave infrared radiation penetrates the skin and is absorbed by the human body. The human body is adapted to infrared radiation at this wavelength, and, consequently, people feel comfortable to be irradiated by it. (D. Petras and D. Kalus, Indoor and Built Environment, May 2000, Sage Journals)

Αν και υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι οι υπερυθρη ακτινοβολια μεγάλου μήκους κύματος μπορεί και να ωφελεί την υγεία, η ιατρική ΔΕΝ την θεωρεί …θεραπεία – εκτός από κάποιες ειδικές περιπτώσεις που χρησιμοποιείται συμπληρωματικά. Πολλές από τις “μελέτες” και “έρευνες” που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο από διάφορους εμπόρους, φανερούς και κρυφούς, δεν έχουν γίνει ευρέως αποδεκτές (για να μην πω τίποτε χειρότερο). Άλλο πράγμα λοιπόν ότι τα πάνελ υπερύθρων δεν βλάπτουν την υγεία, και άλλο πράγμα να εκτίθεται κανείς υποστηρίζοντας “επιστημονικές” αρλούμπες.

Όσον αφορά την ποσότητα ισχύος που χρειαζόμαστε, αυτή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως θα δούμε και στο 3ο μέρος αυτού του αφιερώματος. Τα τετραγωνικά μέτρα ΔΕΝ είναι ο σωστός δείκτης, αλλά είναι ο ευκολότερα κατανοητός και γι΄ αυτό χρησιμοποιείται από όλους τους εμπόρους (με τους περισσότερους από αυτούς να φουσκώνουν τα τετραγωνικά που καλύπτουν τα …δικά τους πάνελ).

Μην πιστέψετε κανέναν που αναφέρει αριθμούς μεγαλύτερους από 50-60 Watt ανά τ.μ. για χώρους με πολύ καλή μόνωση (π.χ. νεόκτιστα) με έναν εξωτερικό τοίχο, που φτάνουν σταδιακά σε 100 Watt ανά τ.μ. για σπίτια χωρίς καλή μόνωση και με απώλειες από 2-3 εξωτερικούς τοίχους. Το χειρότερο είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία είναι τραγικά άσχετοι και δεν γνωρίζουν τι πουλάνε, λιγότεροι είναι αυτοί που γνωρίζουν αλλά παραπλανούν τον κόσμο παρουσιάζοντας υπερβολικά νούμερα όπως π.χ. ΠΑΝΕΛ 600 WATT που καλύπτει 15-20 τ.μ., που εκτός από υπερβολικά, δεν βοηθάνε και πουθενά αφού τα τ.μ. από μόνα τους δεν αρκούν στον σωστό υπολογισμό των αναγκών!

Παρακάτω στο 3ο μέρος θα δούμε ποιοί είναι οι σημαντικοί παράγοντες για την αποτελεσματική χρήση της υπέρυθρης θέρμανσης.

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΠΑΝΕΛ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ ΑΦΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΟΛΙΣ ΤΟ 1/3 ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ;

Τα υπέρυθρα πάνελ είναι μεν χαμηλότερης ισχύος από άλλα ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα, αλλά για να ζεστάνουμε ένα χώρο χρειαζόμαστε πάντα ένα συγκεκριμένο ποσό ενέργειας, δεν υπάρχουν …μαγικά κόλπα σ΄ αυτό το θέμα. Είναι θέμα Φυσικής. Όση ενέργεια βάλουμε με τη μορφή ρεύματος, πετρελαίου, ξύλων κ.λπ, τόση ενέργεια σε θερμότητα θα πάρουμε, μείον οι απώλειες (εκτός από τις αντλίες θερμότητας οι οποίες πλεονεκτούν με μεγάλη διαφορά όλων των άλλων συστημάτων στην απόδοση θέρμανσης σε σχέση με την κατανάλωση, έχουν όμως και αυτές τους περιορισμούς και τα μειονεκτήματά τους).

Άρα λοιπόν για να θερμάνουμε ένα χώρο ομοιόρφα και με την ίδια αίσθηση και άνεση, θα καταναλώσουμε την ίδια περίπου ενέργεια είτε χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρικά αερόθερμα μεγάλης ισχύος είτε πάνελ υπερύθρων. Παρόλο που τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης είναι χαμηλότερης ισχύος, απλά θα χρειαστούμε περισσότερα πάνελ για να καλύψουμε όλο το χώρο, με αποτέλεσμα η συνολική κατανάλωση στο τέλος να είναι (περίπου) ίδια αφού χρησιμοποιήσαμε το ίδιο …καύσιμο (ρεύμα) σε παρόμοιας απόδοσης συσκευές θέρμανσης. Όλες οι ηλεκτρικές θερμάστρες, σώματα ή πάνελ, μετατρέπουν σχεδόν όλο το ρεύμα σε θερμότητα με σχετικά μικρές απώλειες ενέργειας.

Με σωστή μελέτη χώρου και αναγκών από ειδικό, μπορεί υπό προϋποθέσεις να επιτευχθεί κάποια οικονομία στην κατανάλωση σε σχέση με το πετρέλαιο. Σε καμία περίπτωση όμως στα ποσοστά που διαφημίζουν ορισμένοι (40-80%)! Μια μείωση στα έξοδα θέρμανσης κατά 15-20% ίσως είναι όμως εφικτή (για το ίδιο αποτέλεσμα θερμικής άνεσης).

Για μια πρώτη και πρόχειρη εκτίμηση, μπορούμε χονδρικά να χρησιμοποιήσουμε τους εξής αριθμούς: Για να καλύψουμε πλήρως ένα ολόκληρο σπίτι, απαιτούνται τα παρακάτω Watt ισχύος για όλα τα πάνελ:

1. περίπου 100 Watt ανά τ.μ. για σπίτια χωρίς μόνωση (πολύ παλιά σπίτια)
2. περίπου 80 Watt ανά τ.μ. για σπίτια με μέτρια μόνωση
3. περίπου 60 Watt ανά τ.μ. για σπίτια με πολύ καλή μόνωση (νεόκτιστα)

Ωστόσο δεν φτάνουν μόνο τα τ.μ. επιφάνειας χώρου για να καθορίσουμε την ποσότητα πάνελ που χρειάζεται ένα σπίτι. Αντιθέτως, η επιφάνεια του χώρου είναι ένας εντελώς ανεπαρκής δείκτης για να μας καθοδηγήσει σε σωστή επιλογή. Γι΄ αυτό και χρειάζεται η συμβουλή ενός ειδικού.

1. Σημαντικό ρόλο παίζουν το ύψος και η γωνία τοποθέτησης, αν είναι στην οροφή, στο δάπεδο ή σε τοίχο, η απόδοση, η μόνωση του χώρου κ.ά.
2. Σημαντικό επίσης είναι να μην τοποθετούνται πάνω σε εξωτερικό τοίχο και να μην βλέπουν σε απέναντι παράθυρο (όπου και στο βαθμό που είναι εφικτό φυσικά – πολύ συχνά το ιδανικό είναι ανέφικτο στο 100%).
3. Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρχουν μπροστά από τα πάνελ αντικείμενα τα οποία μπορούν να θερμανθούν από τη θερμότητα που εκπέμπει το πάνελ, ώστε και αυτά στη συνέχεια να την ακτινοβολήσουν στο χώρο και να ζεστάνουν και τον αέρα.

ΕΞΥΠΝΗ ΧΡΗΣΗ ΠΑΝΕΛ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ

Για καταπληκτική αίσθηση θερμικής άνεσης, που δεν προσφέρει κανένα άλλο ηλεκτρικό σώμα θέρμανσης

Παρακάτω θα δούμε έξυπνους τρόπους χρήσης των πανελ υπερυθρων ώστε να πετύχουμε καταπληκτική (στην κυριολεξία) αίσθηση θέρμανσης με ακόμη ποιο οικονομικο τρόπο. Βλέπουμε για παράδειγμα στην παραπάνω εικόνα πως πετυχαίνουμε ομοιόμορφη κάλυψη ενός χώρου με ένα μόνο πάνελ, τοποθετώντας το στην οροφή, οπότε ζεσταίνει ομοιόμορφα από το πάτωμα (το οποίο βρίσκεται έτσι σε απόσταση μόλις 2,5 μέτρων από το σωμα υπερύθρων) καθώς και όλα τα έπιπλα και τα σωματα που βρίσκονται στο δωματιο.

Μια ακόμη πολύ έξυπνη εφαρμογή για απολαυστική αίσθηση θερμότητας είναι τοποθέτηση ενός πανελ υπερυθρων κάτω από το γραφείο μας (εικόνες με πανελ υπερυθρων κάτω από το γραφείο, περιγραφή και ανάλυση κόστους χρήσης παρακάτω).

Στη συνέχεια: Πως εξοικονομούμε ενέργεια (μέχρι και ΔΩΡΕΑΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗ) με πανελ υπερυθρων και ΤΙΜΕΣ.